Πού (θέλουμε να) πάει το σχολείο;

Από τμήμα σε τμήμα, από τάξη σε τάξη, από χρονιά σε χρονιά το εκπαιδευτικό περιβάλλον αλλάζει. Όταν αυτή η αλλαγή αφορά και εμφανίζεται με τη διαδοχή των χρόνων, διερευνάς την εποχή, τα μηνύματά της, ψάχνεις τη βιβλιογραφία, την αρθρογραφία και παρακολουθείς τα «Κρίση-μα σεμινάρια» προκειμένου να φωτιστείς. Όταν πάλι αφορά διαφορετικές περιοχές με διαφορά κοινωνικού και πολιτισμικού επιπέδου, καταφεύγεις στους κοινωνιολόγους της εκπαίδευσης και φωτίζεσαι. Όταν όμως η διαφορά επιπέδου αφορά δύο διαφορετικά τμήματα της ίδιας τάξης και του ίδιου σχολείου; Εκεί το πρόβλημα φαντάζει δυσεπίλυτο και ο εκπαιδευτικός που χαράζει αυτές τις γραμμές υψώνει αμήχανος τα χέρια. Πώς δικαιολογείται το ένα τμήμα να έχει διάθεση, συμμετοχή, έργο και το ακριβώς διπλανό να βρίσκεται σε πολύ χειρότερο επίπεδο;

Αναζητάς την ευθύνη των γονιών, αλλά γρήγορα αφήνεις αυτήν την πιθανότητα, γιατί δεν είναι πιο σοβαροί οι γονείς που αρχίζουν τα επώνυμά τους από Κ σε σχέση με εκείνους που αρχίζουν από Ψ.

Αναζητάς τότε την ευθύνη των εκπαιδευτικών σε βασικές ειδικότητες (φιλόλογοι κυρίως, μαθηματικοί, φυσικοί) και φτάνεις και στο δημοτικό σχολείο, αν έχεις τη δυνατότητα να πληροφορηθείς πως όλα σχεδόν τα παιδιά προέρχονται από ένα δημοτικό σχολείο. Εδώ μπορείς να βρεις σε μεγάλο βαθμό τον μίτο της αλήθειας και να αναρωτηθείς: Και τι μπορώ να κάνω για τον ανεπαρκή ή ψυχικά διαταραγμένο (γιατί και τέτοιοι κυκλοφορούν στα σχολεία όλου του κόσμου) δάσκαλο; Η αξιολόγηση είναι διαβλητή, η διοίκηση αδιάφορη, οι γονείς σπανίως αντι-δρούν.

Στη συνέχεια αναζητάς τις κατηγορίες των μαθητών που έτυχαν στο ένα ή το άλλο τμήμα. Όλοι ξέρουμε πως μπορεί το ένα τμήμα να έχει 2-3 «προβληματικούς» μαθητές ή μια ομάδα εξαιρετικών και γεμάτων ιδέες και προτάσεις μαθητών. Σε κάθε λοιπόν τμήμα από σχετικά νωρίς ξεκινά μια «πάλη» επιρροής μεταξύ των αντίρροπων αυτών ομάδων. Αν η πλειονότητα των υπόλοιπων μαθητών ακολουθήσει τη μια ή την άλλη ροπή, θα γείρει την πλάστιγγα προς την α ή τη β κατεύθυνση.

Επομένως, κατά την άποψή μου και με την όποια πείρα έχω από την εκπαίδευση, το κρίσιμο μέγεθος για την ποιότητα ενός τμήματος είναι η σιωπηρή και αθόρυβη πλειονότητα. Από τη δική της αντίδραση θα επηρεαστεί η γενικότερη συμπεριφορά του τμήματος ίσως για πολλά χρόνια. Πώς λοιπόν επηρεάζεις αυτήν τη σιωπηλή και καθεύδουσα πλειονότητα, που συμφεροντολογικά (ή μυωπικά;) αδιαφορεί για τη γενικότερη ατμόσφαιρα του τμήματος;

Δεν την επηρεάζεις ασφαλώς με το ανόητο όπλο της βαθμολόγησης. Την επηρεάζεις αναδεικνύοντας το πρόβλημα, τις επιπτώσεις του και τις μελλοντικές του παρενέργειες. Εκεί χρειάζεται ο δάσκαλος και ο Σύλλογος Διδασκόντων να λειτουργήσουν ως (σαν;) παιδαγωγικό και επιστημονικό σώμα και να ασχοληθούν.

Να το πρόβλημα. Να το αδιέξοδο. Να οι λύσεις.

(Εδώ πρέπει να κατέβω. Έφτασα στον προορισμό μου. Καληνύχτα σας.)